Każdego dnia miliony ludzi na świecie piją herbatę. Dla jednych to torebka zalana wrzątkiem, pita w pośpiechu, zaś dla innych, cały rytuał i odpowiednia metoda parzenia naparu. Ale zarówno jedni, jak i drudzy nie wyobrażają sobie życia bez herbaty, choć jeszcze kilkaset lat temu w Europie nikt tego napoju nie znał.
Istnieje wiele rodzajów herbaty, najpopularniejsze z nich to:
- Czarna. To całkowicie sfermentowana herbata, wysuszona w gorącym strumieniu powietrza. Daje napar o intensywnej barwie, wyrazistym smaku i aromacie. Zawiera dużo garbników i kofeiny oraz katechin. Pobudza i odtruwa organizm, wzmacnia zęby i ma działanie bakteriobójcze. Listki zalewa się wodą o temp. Ok. 85 st. C i przykrywa. Napar gotowy jest po 3-5 minutach.
- Zielona. Świeżo zerwane liście zostawia się do przeschnięcia, a następnie podgrzewa, by zatrzymać proces fermentacji. Gorzkawy napar ma barwę cytrynowo-żółtą. Zawiera mniej kofeiny i garbników niż herbata czarna, ale zawartość katechin jest pięciokrotnie wyższa. Dlatego uważa się, że herbata zielona jest najzdrowsza. Najlepiej oczyszcza z toksyn i powstrzymuje procesy starzenia. Chroni serce, ma właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe, obniża poziom cholesterolu, normalizuje ciśnienie. Jako jedyna z herbat przynosi ulgę osobom cierpiącym na nadkwasotę. Listki zalewa się wodą o temp. 80-90 st. C i parzy ok. 3-5 minut. Niektóre gatunki można zaparzać dwu- lub trzykrotnie, przy czym pierwsze zaparzenie daje napar pobudzający, drugie - uspokajający.
- Czerwona. Inaczej Oolong, czyli herbata poddawana bardzo krótkiemu procesowi fermentacji. Odmiana Pu-erh musi dodatkowo leżakować (nawet 50 lat). Napar ma intensywny smak i nieco błotny zapach. Zawiera najwięcej mikroelementów i kofeiny. Obniża poziom cholesterolu, poprawia pamięć, pomaga w walce z nadwagą, normalizuje ciśnienie, działa moczopędnie. Zalewa się ją wrzątkiem, parzy pod przykryciem 3-5 minut i pije bez cukru, bo może on zneutralizować niektóre lecznicze właściwości napoju.
- Biała. Pączki listków, które nie zdążyły się jeszcze rozwinąć, suszy się w dość niskiej temperaturze, dzięki czemu susz ma srebrzysty odcień. Jasnożółty napar jest delikatny w smaku. Zawiera stosunkowo mało kofeiny, za to jest bogaty w cenne katechiny. Ma wszystkie zdrowotne zalety herbaty zielonej. Do kupienia w postaci skręconych listków i zwijanych kulek o kształcie truskawki lub mniejszych wielkości perły. Parzy się je w temp. 85 st. C przez 7-10 min.
- Żółta. W Europie prawie nieznana. Jest przygotowywana z najmłodszych pędów i pączków liści, które ulegają częściowej (12-15%) fermentacji podczas procesu zwijania. Smakiem i aromatem jest zbliżona do herbaty zielonej. Parzy się tak samo jak zieloną.
Naturalne składniki zawarte w herbacie pomagają poprawić funkcjonowanie mózgu oraz zwiększają szybkość reakcji na bodźce. Dzieje się to za sprawą cennych składników, takich jak m.in.:
- Teina, która jest odpowiednikiem kofeiny występującej w kawie. Wzmacnia koncentrację i ma właściwości pobudzające.
- Tanina, czyli garbnik wiążący i osłabiający działanie teiny, przez co napar uzyskuje właściwości uspokajające.
- Flawonoidy (polifenole) mają silne właściwości antyoksydacyjne i zdolność wiązania metali, dzięki czemu pomagają chronić organizm przed szkodliwymi wolnymi rodnikami.
- Witaminy B1, B2, A, C oraz K.
- Minerały, takie jak: żelazo, fluor, wapń, potas, sód, cynk.
Badania naukowe wykazały, że szczególnie dobroczynne dla człowieka są zawarte w herbacie polifenole. Związki te spowalniają procesy starzenia i działają przeciwwirusowo. Chronią też przed zawałami serca, dlatego picie zielonej i białej herbaty (najbardziej bogatych w te związki) jest zalecane osobom zagrożonym tą przypadłością. Ponadto herbata ma działanie stymulujące układ krążenia, poprawia funkcje naczyniowe i obniża poziom złego cholesterolu.
Herbata ma również korzystny wpływ na cały układ pokarmowy. Jej dobroczynne działanie daje się zauważyć już w jamie ustnej, bo zawarty w niej fluor chroni zęby przed próchnicą. Ponadto napar z zielonej herbaty jest polecany osobom cierpiącym na nadkwaśność. Napój ułatwia także trawienie i przyswajanie pokarmów oraz wykazuje działanie bakteriobójcze i przeciwwirusowe.
Przypuszcza się też, że picie herbaty, zwłaszcza zielonej, może zapobiegać powstawaniu choroby nowotworowej i wzmacniać działanie leków przeciwnowotworowych. W Chinach, gdzie pije się jej najwięcej, stwierdzono najniższą na świecie zapadalność na raka prostaty.
Naukowcy zalecają picie kilku filiżanek herbaty dziennie. Dzięki szerokiemu asortymentowi, na pewno każdy znajdzie produkt, który przy wszystkich tych zbawiennych właściwościach będzie odpowiadał mu także pod względem smaku.
